مناظره بین هوشمند و آرش بیخدا بر سر زرتشت

چرا این مناظره را انجام میدهم؟

من از انجام این مناظره انگیزه های مختلفی دارم که چند مورد از آنها را در اینجا مطرح خواهم کرد و توضیح خواهم داد که چرا باید این مناظره و مناظراتی از این دست انجام گیرند.

1- ممکن است من اشتباه کرده باشم و زرتشت آنچه هوادارانش میگویند باشد. این مناظره مرا به آگاهی بیشتری در مورد زرتشت خواهد رسانید.

2- نیروها و طیف های بسیاری از مردم هستند که با اسلام سر ستیز دارند و من در ستیز با اسلام گامهایی اساسی را برداشته  و کوشش بسیار کرده ام، و از آنجا که مطالب من تنها به اسلام و اصول اسلام میپردازند و ادیان دیگر را به دلایلی که در نوشتاری با فرنام "چرا از جنایاتی که به بهانه دموکراسی و صهیونیسم انجام میگیره حرفی نمیزنید؟" شرح داده ام نقد نمیکنم طیف های بسیار متنوعی از اقشار جامعه و تفکرات سیاسی و فلسفی از فعالیت های من سود برده اند که البته از این بابت بسیار خوشحالم. در میان این طیف ها، ناسیونالیست افراطی نیز وجود دارند که من با باورهایشان بویژه با افکار سیاسیشان که معمولاً سلطنت یا پادشاهی نیز جزوی از آن افکار است به شدت مخالف هستم. از اینرو تلاش میکنم با این نوشتار شبهه ای برای کسی باقی نماند و همه بدانند که من هرگز به این طیف تعلق نداشته ام و اکنون نیز ندارم و از مخالفان جدی این شیوه فکر کردن و این نظام سیاسی هستم و اگر این افراد از تلاش من سودی برده اند، بدین شیوه جبران شود.

3- من باور دارم که تحریفات زیادی اخیراً در مورد زرتشت صورت گرفته است و افرادی سعی میکنند زرتشت را چیزی نشان دهند که او واقعاً نبوده است.  من نام نو زرتشتیان را برای این گروه برگزیده ام و وظیفه خویش میدانم که چون افرادی به واسطه تلاشها و کوششهای من اسلام را ترک گفته اند به این افراد جایگزین مناسبی را نیز ارائه دهم و آن جایگزین در حوزه فلسفه خردگرایی، و بیخدایی و در حوزه سیاسی دموکراسی و جمهوریت است دلیل این گزینش نیز درست بودن و عقلایی بودن این مفاهیم است نه اینکه این مفاهیم ساخته و پرداخته ملیت و نژاد خاصی باشند، برای اثبات درستی این مفاهیم در تارنمای زندیق مطالب زیادی وجود دارد و علاقه مندان میتوانند به آنها مراجعه کنند. از آنجا که گمان میکنم افرادی قصد دارند زرتشت را تحریف کنند و وی را و اندیشه اش را بعنوان جایگزینی برای اسلام ارائه دهند، طبیعتاً این تفکر را رقیب خردگرایی و بیخدایی میبینم و از همین رو آنرا نیز نقد خواهم کرد و نظر خویش را در مورد آن خواهم گفت.  البته کردار من یک کنش نیست بلکه یک واکنش است زیرا من تابحال به کرات از طرف افراد این طیف مورد انتقاد قرار گرفته ام و بخوبی روشن است که این افراد قصد دارند به دلیل باورهای باطلشان در مقابل خردگرایی و بیخدای مقاومت کنند، این است که طبیعتاً من بعنوان مدافع این دو بار اندیشه های دیگر را نقد خواهم کرد و نوشتارهایی را در این ارتباط خواهم نوشت.

4- من با بسیاری از ناسیونالیست های افراطی تابحال نشست و برخواست کرده ام و با آنها به خوبی آشنا هستم، من باور ندارم این افراد انسانهای بدی هستند، این طیف بیش از هر طیف دیگری علیه اسلام فعال است و حال که چنین است چرا باید شیوه های غلط و باورهای غلط را بجای خردگرایی و بیخدایی علیه اسلام بکار گیرد؟ هدف سوم من از انجام این مناظره کمک کردن به این افراد است تا به اندیشه ای برتر چنگ زنند و پتکی سنگین تر را بر سر اسلام ننگین بکوبند و تلاش نکنند که نوعی دین را جایگزین دینی دیگر کنند.

من مایلم این مناظره را با یکی از دوستان با فرنام "هوشمند" انجام دهم.  جناب هوشمند از افرادی هستند که به نظر میرسد اطلاعات وسیعی راجع به آیین زرتشت داشته باشند و از علاقه مندان به زرتشت و گفته های او نیز هستند و خود اعلام کرده اند که حاضر به پاسخگویی و دفاع از زرتشت هستند. به یاد دارم که روزی من در پاسخ به کسی که ادعا میکرد زرتشت یک فیلسوف بوده است و ماتریالیست بوده است گفتم که او اینگونه نبوده است و شخصی "شیاد" بوده است. جناب هوشمند از این سخن من برآشفتند و با یکدیگر سخنانی پیرامون این اتهام من به زرتشت رد و بدل کردیم.  من در این نوشتار مایلم همان بحث را با آقای هوشمند پیش ببرم بنابر این آنرا از ابتدا مطرح میکنم و منتظر هستم که آقای هوشمند نیز پاسخ خود را به این نوشتار ارسال کند تا بر روی تارنما قرارش دهم تا بتوان بهتر در مورد آن سخن گفت.

من استدلال خویش را در مورد شیاد بودن زرتشت بر این محور مبتنی کرده ام که او ادعای پیامبری کرده است، ادعا کرده است خدایی وجود دارد و او منتخب آن خدا برای رساندن آموزه ها و پیامهای آن خدا به مردم است. و این استدلال را تشریح خواهم کرد.  افزون بر ایده پیامبری و وجود خدا، زرتشت باورهای خرافی دیگری همچون معاد را نیز ترویج کرده است.

عواقب این مناظره چیست؟

من بخوبی میدانم که این مناظره دستکم سه معلول را به همراه خواهد داشت. نخستین معلول آن است که عده ای از افراد از من دلگیر میشوند. دلیل دلگیری آنها دو چیز میتواند باشد، نخست اینکه خواهند گفت زین پس اتحاد بین بیخدایان و مدافعان زرتشت ممکن است بهم بخورد. من این دلیل را معتبر نمیدانم زیرا هنگامی که دشمن بزرگ و خونخوار ما اسلام است ما بدون توجه به دگراندیشیمان با یکدیگر میتوانیم دست به دست یکدیگر داده و با اسلام ستیز کنیم هرچند با یکدیگر دگراندیشی های ژرف داشته باشیم از این گذشته آنچه طرفداران آیین زرتشت و ناسیونالسیت های افراطی انجام میدهند به نگر من هرگر در راستای میهن دوستی و پرستاری از میهن نیست، بلکه ترویج خرافات و دورویی است. دلیل دوم ممکن است آن باشد که افرادی از فرط علاقه به زرتشت از من دلخور شوند. من این را نیز دلیل موجهی نمیدانم، چرا باید از انتقاد مستند من آزرده خاطر شد، اگر راستی را باید بیان کرد، نباید از شنیدن راستی ناراحت شد. اما اگر سخن من درست نیست، نباید از سخن یاوه نیز ناراحت شد، بلکه باید آنرا پاسخ داد و یاوه بودن آنرا نشان داد. چرا باید از تمرین حق آزادی بیان یک شخص دلخور شد؟ و افزون بر این چرا باید باورهایی خیالی داشت که گفتن واقعیت به آنها صدمه بزند؟ هنگامی که بحث مستند و مستدل و علمی و دقیقی شکل میگیرد چرا باید احساسات با آن دخیل شود، من هرگز جایی برای آزرده خاطر شدن زرتشتیان یا نوزرتشتیان از این نوشتار نمیبینم، رفتار خردگرایانه مورد انتظارا از هواداران زرتشت این است که به دور از نگرش های سیاسی این نوشتار را به همان شیوه مستدل و مستند نقد کرده و به آن پاسخ دهند نه آنکه واکنشی عصبی، احساسی یا پرخاشگری نسبت به آن نشان دهند و براستی که این از ضعف های فرهنگی ما ایرانیان است که نقد را با چماق و تکفیر پاسخ میدهیم.

معلول دوم این است که عده ای افراد واپسگرا و عقب مانده مرا محکوم به ایران ستیزی خواهند کرد و به من خواهند گفت که دست من در دست آخوندها است در تخریب فرهنگ ایران کوشا هستم. نخست به آنها باید بگویم که آخوندها اکثراً انسانهای مردمدار و پاپولیستی هستند و بسیاری از آنها به اندازه من نگرشی منفی نسبت به زرتشت ندارند (1)، آری از تفاوتهای خردگرایان با آخوند ها این است که آخوندها سعی میکنند محبوب باشند و آنچه عوام میپسندد بگویند اما من باکی از گفتن حقیقت و در نتیجه مطرود  شدن بواسطه چنگ زدن به حقیقت ندارم. دوم باید به آنها بگویم که زرتشت و ایران با یکدیگر یکی نیستند، ستیز با زرتشت ستیز با ایران نیست، یک شخص نمیتواند نمایندگی تمام تاریخ یک کشور را بر عهده بگیرد، زرتشت یک شخصیت تاریخی است و باید او را همانگونه که او بوده است شناخت، نه اینکه او را تحریف کرد تا به شکل و شمایل ما در آید، در تاریخ ایران افراد شیاد و غیر شیاد یافت میشوند، سید علی خامنه ای نیز یک ایرانی است و در عین حال یک شیاد است، آیا به بهانه ایرانی بودن او باید شیادی او را پوشاند؟ سوم اینکه من ایران را دوست دارم و پیشرفت، آزادی و سربلندی ایران بزرگترین آرزوی زندگی من است، اما من حقیقت را بسیار بیشتر از ایران دوست دارم و نمیتوانم برای دوست داشتن ایران حقیقت را تحریف کرده و دروغ بگویم اگر تحریف تاریخ و دروغگویی میهن دوستی است من هرگز نمیخواهم چنین میهن دوستی را .

از این گذشته درست است که من آیین زرتشت و خود او را شایسته پیروی، تقدیس و بزرگداشت در این قرن و این دوران نمیدانم اما روشن است که من اسلام را از هر دین دیگری بدتر و زیانبار تر میدانم. با همه این توصیف ها من آماده ام که اهانت ها، تکفیر ها، تهمت ها و غیره را در دفاع از حقیقت و خردگرایی و در ستیز با دین و دین خویی از سوی سنگ مغزان و ناسیونالیست های افراطی و فاشیست ها از هر جنس و نوع به جان بخرم و حتی تمام دوستان خویش را که به غلط گمان میکردند برای من دین ایرانی و عقب ماندگی ایرانی با مشابه عربی اش تنها به دلیل ملیتش ارزش بیشتری دارد در راه دفاع از این حقیقت از دست بدهم. همانا این افراد اگر عرب بودند تنها به دلیل عرب بودن محمد از اسلام دفاع میکردند و این چیزی جز کوته فکری و بی مایگی نیست و البته دوستی با این کوته فکران به ضرر هر آدمی است زیرا دوستی با آنان از نوع دوستی خاله خرسه است و این افراد با نادانیشان بیشتر به دوستانشان صدمه میزنند تا اینکه به آنها کمک کنند و کاملاً بهتر است تا این افراد در صف مخالفان آدمی قرار گیرند تا دوستانشان، تا مبادا از پشت خنجری به آدمی وارد آورند، بلکه از روبرو باید با آنها مقابل بود، و چه بهتر که مردم این افراد را بشناسند و ببینند که میان مسلمانان که به بهانه کاریکاتور های محمد دست به توحش و کینه توزی میزنند، و این افراد دیندار چندان تفاوتی نیست. من هرچه تفکر میکنم نمیتوانم دریابم که چگونه اشخاصی که دروغ میگویند و مردم را به خرافات آلوده میکنند میهن دوست و میهن خواه هستند و کسانی چون من که ضد خرافات هستند و مردم را به حقیقت دعوت میکنند میهن فروش و ایران ستیز. روشن است که ایرانی بودن یک ایده باعث نمیشود آن ایده درست باشد.

معلول سوم آن است که افرادی با من در مورد زرتشت همفکر خواهند شد، حقیقت او را درخواهند یافت، از دین خویی نوین رهایی خواهند یافت، ناسیونالیسم افراطی را رها خواهند کرد، دست از واپسگرایی برخواهند داشت، خواهند فهمید که در مورد زرتشت به آنها دروغ گفته شده است و در نتیجه ممکن است خردگرا و بیخدا شوند، دسته ای از مسلمانان نیز خواهند فهمید که در ما دورویی وجود ندارد و وقتی ما با خداباوری و دین مخالف هستم در این مخالفت برای کسی تبعیض قائل نیستیم و این نشان از صداقت مدعیان خردگرایی است و بر میزان اعتماد آنها به این جنبش افزوده خواهد شد. هر دو این نتایج نیک و مطلوب من هستند و من با اشتیاق همواره آنها را جستجو میکنم و امیدوارم باقی افراد که مسئولیتی در مورد اجتماعشان احساس میکنند دست از گفتن چیزهایی که مردم پسند هستند و مردم برایشان بخاطر گفتن آن چیزها کف و سوت میزنند در صورتی که آن باورها نادرست هستند دست بردارند، وظیفه یک اندیشمند شاد کردن مردم نیست، شاد کردن مردم را دلقک ها بهتر انجام میدهند، وظیفه و مسئولیت یک اندیشمند روشنگری و گفتن  حقیقت است و مبارزه با تحریف و دروغگویی هرچند اینکار او به ضرر او تمام شود. چه بسیارند فلاسفه و اندیشمندانی که مغضوب مردمان دوران خودشان شده اند.

خدا چیست؟ خدای زرتشت چیست؟

من خدا را در نوشتاری با فرنام "خدا چیست" از دیدگاه فلسفی تعریف  کرده ام و نیازی به تکرار آن نمیبینم. در اینجا نیز آنرا با گاتها مطابقت خواهم داد تا نشان داده شود که این تعریف با آنچه در گاتها آمده است و موجودی که زرتشت در گاتها با او سخن گفته همخوان هستند و اهورا مزدا مصداق واژه خدا است. تمامی برگردانها از برگردان دکتر حسین وحیدی است.

خدا است:

اهورامزدا بهتر از همه آگاه است که پیروان خدایان دروغین، در گذشته چه ها کرده اند، و در آینده نیز چه ها خواهند کرد و تنها اهورامزدا داور است (سروده دوم 29/4)

اهورامزدا، با خداوندی و سروری خود. (سرود چهارم 31/21)

تو را برتر از همه میدانم، و از خدایان دروغین و مردمان گمراه بیزاری میجویم. (سروده هفتم 34/5)

کامل و برتر از همه است:

ای تو بهترین و بهتر از همه. (سروده یکم 28/8)

تو را برتر از همه میدانم. (سروده هفتم 34/5)

ناظم و نگهدارنده جهان است:

اهورامزدا، که از راه اندیشه نیک و با توانایی بر جهان شهریاری دارد. (سروده پنجم 32/2)

قدیر و تواناتر از همه است:

ای اهورای توانا (سروده یکم 28/5)
چه بزرگ است شهریاری تو و توانایی تو. (سروده هفتم 34/5)

اهورامزدای همه توانا. (سروده هشتم 43/1)

هنگامی تو را پاک و توانا شناختم. (سروده هشتم 43/4)

علیم  و داناتر از همه است:

اهورامزدا بهتر از همه آگاه است... (سروده دوم 29/4)

ای اهورا مزدا، تو بهتر از همه از سرنوشت این کسان آگاهی. (سروده پنجم 32/7)

اورا هستی بخش دانای بزرگ میدانم. (سروده دهم 45/8)

خالق و آفریننده است:

روان آفرینش را خشنود سازم (سروده یکم 28/1)
در آغاز، هستی و آفرینش چگونه پدیدار گشت؟ (سروده یکم 28/11)

روان جهان به شما گله میدارد، برای چه مرا آفریدی؟ (سروده دوم 29/1)

آفریدگار جهان از راستی پرسید: راهبر تو در جهان کیست؟ (سروده دوم 29/2)

من او را بهترین آفریده تو میشناسم. (سروده دوم 29/10)

اوست که درآغاز، با اندیشه اش جهان را روشنایی بخشید، و با خردش، هنجار هستی را آفرید. (سروده دوم 31/7)

تویی سرآغاز و سرانجام هستی، و تویی سرچشمه اندیشه نیک. (سروده چهارم 31/8)

تویی آفریدگار راستین راستی. (سروده چهارم 31/8)

هنگامی که در آغاز، با اندیشه خویش، برای ما تن و خرد و یابش آفریدی. (سروده چهارم 31/11)

اورا هستی بخش دانای بزرگ میدانم. (سروده دهم 45/8)

این زمین و جهان شادیبخش را بیافریدی. (سروده دوازدهم 47/3)

بصیر و بینا است:

تو با دیدگان روشن بین خود و از راه راستی، همه اینها را میپایی و میبینی. (سروده چهارم 31/13)

متکلم و سخنگو است:

و توی اهورا مزدا، با سخنان راستین خود، به زرتشت نیروی مینوی و شادمانی... (سروده یکم 28/6)

قاضی و داور است:

و با آگاهی از پاداشی که اهورامزدا برای کارها بر نهاده است. (سروده یکم 28/4)

اهورامزدا تنها داور است (سروده دوم 29/4)

تویی آفریدگار راستین راستی، و تویی داور کردار مردمان (سروده چهارم 31/8)

در ذات خود ثابت است:

ای اهورا مزدا، که هماره یکسانی با مینوی خود ما را برافروز و بر افراز. (سروده دوم 31/7)

روشن است که بنابر آنچه در بالا آمد اهورا مزدا با خدای فلسفی همخوانی دارد و یک خدا است. البته ویژگیهای بیشتری نیز میتوان از گاتها و سایر بخشهای اوستا یافت اما همین مقدار از فروزه های خدا در گاتها برای بحث ما کافی است.

برخی از هواداران زرتشت که سعی میکنند بگویند اهورامزدا همان خدای فلسفی نیست، میگویند که واژه اهورا مزدا به معنی خرد بزرگ است، پس او نمیتواند همان خدا باشد! اما این سخن کاملاً اشتباه است، نامی که ما با آن یک چیز را خطاب میکنیم  هرگز نمیتواند تغییری در چیستی آن چیز بوجود بیاورد، زرتشتیان چه خدایشان را اهورا مزدا بنامند چه هر چیز دیگر، فروزه ها و صفات اهورا مزدا در گاتها و سایر کتب دینی زرتشتیان درج شده است و نمیتوان به بهانه نام وی باقی آن فروزه ها را نادیده گرفت. دانای بزرگ یا خرد بزرگ بودن، به عربی همان علیم بودن و به انگلیستی Omniscience بودن است، حال چه اهمیتی دارد اگر زرتشتیان یکی از فروزه های خدایشان را گرفته اند و آنرا برای نام خدایشان استفاده میکنند؟ مسلمانان نیز ممکن بود بجای الله، خدایشان را علیم صدا کنند، آیا این مسئله تغییری در ماهیت الله ایجاد میکرد؟

آیا پیامبری شیادی است؟ آیا زرتشت یک پیامبر است؟

پیش از آنکه پیامبر بودن یا نبودن زرتشت روشن شود ابتدا باید دید که اساساً پیامبر چه کسی است؟ معنی تحت اللفظی پیامبر که همان پیام آور است همانگونه که از واژه آن مشخص است شخصی است که پیامی را برای کسی می آورد. اما معنی اصطلاحی پیامبر آنگونه که در مباحث دینی استفاده میشود چیزی نیست جز اینکه کسی از طرف خدا پیامی را برای مردمان بیاورد. بنابر این تعریف دینی پیامبر این است :

تعریف 1 از پیامبر- پیامبر کسی است که پیامی را از طرف خدا برای مردم بیاورد.

روشن است که این تعریف نمیتواند مورد پذیرش ذهن سکولار واقع شود لذا تعریف من از پیامبری اندکی با تعریف بالا متفاوت است، از نگر من تعریف پیامبر این است:

تعریف 2 از پیامبر- پیامبر کسی است که ادعا کند از طرف خدا پیامی را دریافت کرده است.

و روشن است چون از دید سکولار خدایی وجود ندارد طبیعتاً تمامی پیامبران دروغگو و شیاد هستند، یعنی همواره پیامی را که خود ساخته اند یا از منابع غیر ماوراء طبیعی دیگر دریافت کرده اند را به خدا نسبت میدهند. یعنی دروغ میگویند، و شیاد نیز هستند، شیاد یا شارلاتان یعنی کسی که به دروغ ادعا کند دانشی یا مهارتی را داراست (2)  و هر پیامبری یک شیاد است به استدلال زیر:

1- شیاد کسی است که به دروغ ادعا کند دانش یا مهارتی را دارا است.

2- پیامبر کسی است که ادعا کند خدا او را انتخاب کرده و پیامی به او داده تا آنرا به بشریت برساند.

3- خدا وجود ندارد.

4- هرکس ادعا کند خدا او را انتخاب کرده و پیامی به او داده تا آنرا به بشریت برساند به دروغ ادعا کرده است که دانشی و مهارتی دارد.

5- هر پیامبری یک شیاد است.

استدلال بسیار روشنی است، در تشریح این استدلال باید گفت که گزاره 1 تعریف شیاد است از دو لغتنامه معروف و معتبر انگلیسی برای کلمه شارلاتان (2). گزاره 2 نیز قبلاً تعریف شده است. در مورد گزاره 3 استدلال های متنوعی وجود دارد که برخی از آنها در بخش "از کجا میدانید خدا وجود ندارد؟" مطرح شده اند. گزاره 4 هم نتیجه مستقیم است از گزاره 3 و 1 است، ادعای پیامبری ادعای داشتن دانش از پیام خدا و همچنین داشتن مهارت و شایستگی برای دریافت و ابلاغ این پیام است و گزاره 5 هم نتیجه قطعی گزاره 4 و 2 است.

حال با توجه به تعریف 2 آیا زرتشت یک پیامبر بوده است؟

برای پاسخ به این پرسش باید به پرسشی دیگر نیز پاسخ داد، ما از کدام زرتشت صحبت میکنیم؟ زرتشتی که زرتشتیان سنتی آنرا تعریف میکنند، برداشت دانشمندان زرتشت شناس؟ و یا برداشتهای جدیدی که اخیراً از زرتشت بوجود آمده است؟ من هر سه این دیدگاه ها را بررسی خواهم کرد و نشان خواهد داد که باورهای هر سه گروه به این منتهی میشوند که زرتشت یک پیامبر است.

1- زرتشت بنابر تعریف زرتشتیان سنتی:

زرتشتیان سنتی، کسانی هستند که در طول دهه ها و صده ها آیین زرتشت را حفظ کرده اند، آنها همواره باور داشته اند که زرتشت یک پیامبر است،  برای اثبات این سخن هم به نوشتارهای آنها اشاره خواهم کرد هم به کتب مذهبی آنها. زرتشتیان سنتی علاوه بر گاتها مطالب دیگری را نیز به زرتشت نسبت میدهند. بسیاری از مطالب این کتب چیزی نیست جز گفتگوی زرتشت و اهورا مزدا، بنابر این هر کس کتاب اوستا را بخواند متوجه خواهد شد که زرتشت بر اساس این کتابها یک پیامبر است. اما در اوستا بندهایی وجود دارد که مستقیماً به پیامبر بودن زرتشت اشاره میکنند. برای نمونه از جمله کتابهای منسوب به زرتشت، کتاب یسنا است که به روشنی نشان میدهد که زرتشت با تعریف 2، یک پیامبر است.

اوستا، یسنه، هات 45، 5 (3)

اینک سخن میگویم از آنچه (آن) [[سپند ترین]] (1) مرا گفت، سخنی که شنیدنش مردمان را بهترین [کار] است.

1- برگردان spantotamo، صفع ویژه «امزدا اهوره» است که تنها همین یک بار در گاهان آمده، اما در یسنه هات 1 و 37 و هرمزیدشت و وندیداد بارها بدان بر میخوریم.

روشن است که زرتشت بنابر این سند ادعا کرده است که با خداوند سخن گفته است، بنابر این شکی وجود ندارد که زرتشتیان با توجه به همین بند از یسنا باید باورمند به پیامبر بودن زرتشت باشند، و از قضا همینگونه نیز هست، در زیر به 4 نوشتار از ارگانهای رسمی زرتشتیان سنتی اشاره خواهم کرد که در آنها زرتشت را پیامبر نامیده اند و نخستین کسی که برگزیده خدا بوده است تا با بشر تماس برقرار کند:

1-  RELIGION OF ZARATHUSHTRA IS FOR ALL MANKIND, by Cyrus P Mehta (4) 2- Cherishing the ecosystem: Then and Now - Jehan Bagli (5) 3- A Brief Introduction to Zoroastarian Religion (6) 4- زرتشت پیامبر وارسته و يا فيلسوفي بزرگ،  تارنمای تااهو. (7)

روشن است که زرتشتیان در کتابهایشان نیز همواره زرتشت را یک پیامبر نامیده اند، برای نمونه،

1- دین و آموزشهای اشوزرتشت، موبد جهانگیر اشیدری، انتشارات فروهر، چاپ نخست 1381، برگ 10:

"اکنونکه با زمان و زادگاه آشوزرتشت آشنا شدیم، به سیمای زندگی پیامبر بپردازیم".

2- مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان، موبد اردشیر آزرگستاسب، انتشارات فروهر، چاپ سوم تابستان 72، برگ 2:

"در میان همه این نادانی ها و بت پرستی ها پیامبر بزرگ ایرانی، آشوزرتشت ظهور نمود تا مردم را براه راست مزدیسنی یعنی پرستش خدای یکتا هدایت کند.

3- جهان بینی اشو زرتشت پیام آور ایرانی، موبد دکتر اردشیر خورشیدیان، انتشارات فروهر چاپ اول 1384 برگ 12:

" اشو زرتشت پیامبر یکتاپرستی در جهان است که در 3743 سال پیش (1738 پیش از میلاد) به پیامبری برگزیده شد و دین را تعریف کرد و فرهنگ دینی را بنیان نهاد..."

2- زرتشت بنابر تعریف زرتشت شناسان.

نمیدانم که آیا نو زرتشتیان فردوسی را بعنوان یک محقق و یا دستکم صاحب نظر در مورد زرتشت قبول دارند یا نه، اما به هر روی فردوسی نیز معتقد بوده است که زرتشت یک پیامبر است. او در مورد زرتشت گفته است (8):

چو یک چند گاهی برآمد برین	درختی پدید آمد اندر زمین
از ایوان گشتاسب تا پیش کاخ	درختی کش بیخ و بسیار شاخ
همه برگ او پند و بارش خرد	کسی کز خرد برخورد کی مرد
خجسته پی و نام او زردهشت	که آهرمن بدکنش را بکشت
به شاه جهان گفت پیغمبرم	تو را سوی یزدان همی رهبرم
چو بشنید ازو شاه بهدین به	پذیرفت ازو راه و آیین به
جهان آفرین گفت بپذیر دین	نگه کن بر این آسمان و زمین

دکتر محمد معین، در فرهنگ خود، مدخل زرتشت را اینگونه تعریف کرده است "زرتشت، پیامبر ایران باستان، از خانواده سپیتمه" (9) لغتنامه دهخدا (ج 27، ص 320) زرتشت را بصورت "زرتشت را گویند و کیش آتش پرستی را او بهم رسانید و کتاب زند را او در آورد (برهان) لقب براهام زرتشت است که گویند پیغمبر پارسیان بوده." تعریف کرده است . دانشنامه های ویکیپدیا، انکارتا، بریتانیکا، و دانشنامه دانشگاه پرینستون نیز زرتشت را یک پیامبر خوانده اند.

نام بردن محققان ایرانی و گفتن نظرشان در مورد زرتشت همواره ممکن است ایراد "بچه آخوند" بودن و اسلامیست بودن را برای آنان از طرف ناسیونالیست های افراطی به همراه داشته باشد، از این رو من تنها محققان غیر ایرانی را نام خواهم برد تا دیگر کسانی که زرتشت را پیامبر میدانند از تهمت آخوند بودن کاملاً رها شوند.

ماری بویس از زرتشت شناسان دیگر گفته است:

آیین زرتشت کهن ترین دین وحی شده است، و این دین احتمالاً بیش از هر دینی بطور مستقیم و غیر مستقیم روی بشریت تاثیر داشته است. (10)

روشن است که این محقق معتقد است دین زرتشت از طرف خدا وحی شده است، بنابر این بنیانگذار این دین نمیتواند کسی باشد جز یک پیامبر. علاوه بر وی محققان غربی زیادی در مورد زرتشت کتاب نوشته اند و از میان آنها من پنج نفر را همراه با نام کتابشان نام خواهم برد، این محققین همگی زرتشت را یک پیامبر معرفی کرده اند.  محققی با نام آبراهام ولنتین ویلیام جکسون کتابی منتشر کرده است با فرنام "زرتشت، پیامبر کهن ایران باستان"، از نام کتاب وی روشن است که او نیز معتقد است زرتشت یک پیامبر است. (11) اس ای کاپادیا، محقق دیگری است که در مورد زرتشت کتابی نوشته است، او نیز زرتشت را یک پیامبر نامیده است (12)، لورن هارپر ویتنی، محقق دیگری است که کتابی در مورد زرتشت نوشته است و نفوذ آیین زرتشت بر سایر ادیان از جمله ادیان ابراهیمی را به تفصیل شرح داده است، او نیز زرتشت را در کنار باقی پیامبران آورده است و مشترکات بین پیامبران را تشریح کرده است (13). اس ای نیگوسیان، محقق دیگری که در مورد آیین زرتشت مطالعه مدرنی را انجام داده است نیز به این نکته اشاره کرده است که زرتشتیان زرتشت را پیامبر خویش میدانند (14) پاول کریوازک، محققی دیگر نیز کتابی با فرنام "در جستجوی زرتشت، نخستین پیامبر و ایده هایی که جهان را تغییر داد" و ناگفته از نام کتابش هویداست که او نیز زرتشت را یک پیامبر میداند (15).

3- زرتشت بنابر تعریف نو زرتشتیان.

از آنجا که به نظر میرسد باورهای نو زرتشتیان کاملاً مبتنی بر توهمات باشد، انتظار از آنها نمیرود که  هیچ منبع و سندی را بعنوان منبع شناخت خود از زرتشت به درستی قبول داشته باشند اما بسیاری از آنها ادعا میکنند که تنها گاتها را از میان کتب اوستا قبول دارند و تنها آنرا گفته های زرتشت میدانند. اما عجیب است که چرا نو زرتشتیان ادعا میکنند زرتشت یک پیامبر نیست، در حالی که در گاتها به روشنی به اینکه اهوره مزدا سخن میگوید و پیام میفرستد اشاره میشود:

اوستا، گاتها، سروده پنجم 32/13

خواهان شنیدن پیام پیام آور تو میگردد. پیام آوری که راستی را، در برابر دشمنان آن نگاه میدارد.  (16)

بنابر این روشن است که خدای گاتها نیز پیامبر میفرستد. بسیاری از نو زرتشتیان میگویند که زرتشت خود را یک آموزگار نامیده است نه یک پیامبر. روشن است که یک پیامبر میتواند خود را یک آموزگار نیز بنامد، آری زرتشت علاوه بر اینکه ادعای سخن گفتن با خدا را کرده است، گفته است که او آموزه ها و باورها و هر چیز دیگر را که از اهورا مزدا میگیرد به باقی مردم می آموزد، مثلاً در گاتها میگوید "من به پا خواهم خاست، و همراه با همه آنهایی که، سراینده سخن اندیشه انگیز تو هستند، پشتیبان آموزشهای تو خواهم بود" (سروده هشتم، 43/15)، بنابر این روشن است که آموزگاری زرتشت نیز خلاصه میشود به آموزه های الهی او، آموزه هایی که او ادعا میکند سخن اهورا مزدا هستند! افزون بر این آموزگار بودن با پیامبر بودن در تناقض و منافات نیست، یک شخص میتواند در یک زمان هم پیامبر باشد هم آموزگار، برخی از سایر افراد مدعی پیامبری نیز خود را آموزگار خوانده اند، یعنی آنچه که مدعی بودند به آنها وحی شده به مردم می آموختند مثلاً:

محمد پسر عبدالله، پیامبر مسلمانان در قرآن،  سوره ماده گوساله (بقره) آیه 129

رَبَّنَا وَابْعَثْ فِيهِمْ رَسُولاً مِّنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِكَ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَيُزَكِّيهِمْ إِنَّكَ أَنتَ العَزِيزُ الحَكِيمُ.
ای پروردگار ما ، از ميانشان پيامبری بر آنها مبعوث گردان تا آيات ، تورا برايشان بخواند و به آنها کتاب و حکمت بياموزد و آنها را پاکيزه سازد و تو پيروزمند و حکيم هستی.

افزون بر این روشن نیست چرا نوزرتشتیان پیامبری زرتشت را رد میکنند در حالی که گاتها در سرود 29 ام به روشنی به چگونگی گزینش زرتشت برای پیامبری از جانب اهورا مزدا اشاره کرده است و چگونگی انجام گرفتن این کار نیز شرح داده شده است . روشن است که این پیامبری، یعنی پیامی از طرف خدا (اهورا مزدا) داشتن، نه هر پیامی را آوردن. من این سرود را از 5 برگردان  مختلف گاتها در اینجا می آورم، این ترجمه ها یا مال خود زرتشتیان است یا مال اشخاص مسلمان زاده ای است که علاقه ای شدید به زرتشت داشته اند:

شماره بند	برگردان دکتر حسین وحیدی (17)	برگردان ابراهیم پور داود (18)	برگردان دکتر جلیل دوستخواه (19)	برگردان موبد فیروز آذرگشتاسب  (20)	برگردان پروفسور عباس شوشتری (21)
29/1	روان جهان به شما گله میدارد، برای چه مرا آفریدی؟ که مرا به کالبد ستی در آورد؟ خشم و زور و دست یازی و سنگدلی و گستاخی، مرا فرا گرفته است. مرا جز تو پشتی و پناهی نیست، رهاننده نیکی که را برهاند، به من بنمای.	به شما گله کرد گوشورون از برای کی مرا آفریدید، کی مرا ساخت، خشم و ستم و سنگدلی و درشتی و زور مرا بستوه آورد. مرا جز از شما نگهبان دیری نیست: ایدون نیکی کشاورز بمن ارزانی دارید.	گوشورون نزد شما گله گزارد: مرا برای چه آفریدی؟ که مرا ساخت؟ خشم و چپاول و تند خویی و گستاخی و دست یازی، مرا یکسره در میان گرفته است. مرا جز تو پشت و پناه دیگری نیست. اینک رهاننده ای شایسته به من بنمای.	پروردگارا روان آفرینش بدرگاه تو گله مند است برای چه مرا بیافریدی؟ چه کسی مرا کالبد هستی بخشید؟ خشم و ستیز و چپاول و غارت و گستاخی و تجاوز همه جا را فرا گرفته، مرا جز تو پشت و پناهی نیست بنابر این نجات بخشی که بتواند مرا از این تنگنا رهائی بخشد بمن نشان ده.	بشما روان گاو (زمین) مینالد، برای چه مرا آفریدید-که مرا ساخت بر من از همه سو خشم و تباهی و ستم و آزار و کینه (تاخته زندگی را دشوار کرده اند) و جز شما کسی دیگر برای من کیست که مرا نگهبانی کنید پس برای من پاسدار خوب برگزینید.
29/2	و آنگاه، آفریدگار جهان از راستی پرسید: راهبر تو در جهان کیست؟ تا ا او را پشتیبان شده و به او توان آبادی جهان را ببخشیم. و میخواهی چه کسی سردار جان باشد، تا خشم و آزار دروندان را فروشکند؟	آنگاه آفریننده جانور از اردیبهشت پرسید: تو چگونه ردی بجانور میدهی که بدو خورش همچنشن نگهداری بزا تواند دادن؟ کی شما را سردار وی برگزیده که دروغ و خشم باز دارد؟	آنگاه آفریدگار جهان از اشه پرسید: کدامین کس را سزاوار ردی جهان میشناسی تا بتوانیم یاوری خویش و تخشایی به آبادانی جهان را بدو ببخشی؟ چه کسی را به سالاری جهان خواستاری که هواخواهان دروج و خشم را درهم بشکند و از کار باز دارد؟	آنگاه آفریننده جهان (اهورا مزدا) از اشا پرسید چه کسی رهبر و نجات دهنده مردم جهان خواهد بود تا ما بتوانیم پشتیبان و یاورش باشیم و به او نیروی آباد کردن جهان و گسترش راستی خشیم، ای اشا آیا چه کسی را مایلی بعنوان رهبر مردم جهان برگزینی تا بتواند سپاه بدان و گمراهان را در هم شکند و خشم و نفرت را دور سازد؟	ایدون سازنده گاو (گیتی) از اشا پرسید که را تو بر گاو رتو (یعنی پیشوا) بر میگزینی او که او را خداوند دادور و نگهدار و با دهش و پوینده (جفاکش) که او را خداوند روشن باشد و بتوان بدکیشان و خشم کنندگان را از او باز دارد.
29/3	راستی به پاسخ گفت: از اینان کسی را نمیشناسم که آزار از جهان بردارد، و راستان را در برابر تبهکاران یاری کند. در میان این مردمان، این کس باید تواناتر از همه باشد، تا به یاریش بشتابیم.	باو (بآفریننده جانور) اردیبهشت پاسخ گفت از برای چارپا سردار بی آزاری نیست در آنجا نتواند دریافتن که با زیردستان درست رفتار کند در میان کان نیرومندترین کسی است که مرا خواند و من بیاری وی رسم.	اشه بدو پاسخ داد: چنین سرداری به جهان و مردمان بیداد نمیورزد. او مهربان و بی آزار است. از آنان کسی را نمیشناسم که بتواند نیکوکاران را در برابر تباهکاران نگاهبانی کند. او باید در میان مردمان، نیرومند تر از همه باشد تا هرگاه مرا فراخواندن، به یاریش بشتابیم.	اشا به اهورا مزدا چنین پاسخ داد، آن سردار و رهبری که برای جهانیان برگزیده میشود ملاً بیداد گر و ستم پیشه نیست، بلکه شخصی بی آزار و مهربان است. از بین کسانیکه در این جهان خاکی زندگی میکنند گرچه کسی را نمیشناسم که بتواند نیکوکاران را در مقابل تبه کاران حفظ کند ولی قطعاً او باید نیرومندترین فرد در میان مردم باشد تا بدرخواست او بیاریش بشتابیم.	به او (یعنی اهورا) اشا پاسخ داد که نیست یاوری که آزار را (از گاورزمین) باز دارد. از آنان (که اکنون وجود دارند) یکی هم دانسته نشده که نیکان به همراهی او مقابل بد کیشان صف آرا شوند. از میرندگان (یعنی آدمیزاد) یکی که بسیار تواناست باید بیابیم که بر دعوت او ما بشتاب (پاسخ دهیم و برویم).
29/4	اهورامزدا بهتر از هه آگاه است که پیروان خدایان دروغین در گذشته چه ها کرده اند، و در آینده نیز چه ها خواهند کرد، و تنها، اهورامزدا داور است، پس هرچه او میخواهد همان خواهد شد.	اردیبهشت گوید مزدا سخن بهتر بیاد دارد که پیش از این چه ورزیدند دیوها و مردمان و همچنین پس از این چه خواهند ورزید. او راست، اهورا راست دادگستری آنچنان که او خواهد ما نیز بر آنیم.	بی گمان مزدا بهتر از همه به یاد دارد که در گذشته، دیوان و مردمان دروند چه کرده اند و آگاه است که در آینده چه خواهند کرد. اهوره تنها دادگستر در جهان است. پس آنچه خواست او باشد همان خواهد شد.	بیگمان اهورامزدا بهتر از همه آگاه است که در گذشته چه کارهائی بوسیله بت پرستان و هواداران آنها سرزده و در آینده چه کارهائی بوسیله آنها انجام خواهد شد چون داوری این کار تنها با اهورا مزداست، بنابر این آنچه خواست اوست ما بدان خوشنودیم.	مزدا (همه) نماز (التجا) را بهتر میسنجد که به راستی از زمان بسیار باستانی به او گفته شده چه از دیوان و چه از میرندگان (آدمیزداد) و نیز (همه نماز- درخواست) که به او گفته خواهد شد در زمان آینده تنها اهورا یگانه دادوراست، پس باید هم چنان که او میخواند بخواهیم و بشود.
29/5	من و روان جان بارور، با دستهای برافراشته اهورا را ستایش میکنیم، و از او میخواهیم که به پارسایان و راهبران آنان، از سوی دروندان، گزندی نرسد.	ایدون برآنیم با دستهای بلند شده آفرین خوانیم روان من و جانور بارور با خواهش مزدا را بر آن داریم که نه براست زندگی کننده و نه بشبان از دروغپرست آسیبی رسد.	پس براستی ما هردو من و روان جهان بارور اهوره را با دستهای برآورده میستاییم و از مزدا خواستار میشویم که آرزوی ا را چنین برآورد: هرگز پارسایان و راهبرشان را از دروندان، آسیبی مرساد.	ایدون من روان آفرینش هردو با احترام و دستهای برافراشته اهورامزدا را ستایش کرده از او خواستاریم که هرگز به نیکوکاران و پارسایان و رهبر آنها گزندی نرسد و از حمه دشمنان و بدکاران در امان باشند.	اکنون با دست بلند کده ما (هردو) مهربانی اهورمزدا را خواستاریم - روان من و نیز روان گیتی بارور که اهورمزدا (درخاست) ما را بدهد و نگذارد که به جانداران نیک آزار برساند و نه هم به شبان که میان ناراستان هستند.
29/6	آنگاه، اهورازدا، که بافت و سروده زندگی از دانایی اوست، گفت: آیا تو سردار و راهبری پارسا نمیشناسی؟ آیا تو برگزیده آفریدگار، برای نگاهداری و نگاهبانی جهان نیستی؟	ایدون اهورا مزدای آیین شناس خود گفت، با فرزاندگی: از برای تو یک سردار یافت نشده و نه ردی بدرستی، چه ترا آفریدگار از برای بان و برزیگر ساخت.	آنگاه مزدا اهوری آگاه که هنار زندگی از فرزانگی اوست، گفت: آیا تو سردار یا ردی را که سرشار از اشه باشد، نمیشناسی؟آیا براست آفریدگار، ترا به راهبری و نگاهبانی آفرینش برنگزیده است؟	آنگاه اهورا مزدای دانا که با دانش خویش نیروی حیات میبخشد چنین گفت: آیا یکنفر سرور دنیوی شایسته و یا یک رهبر نجات دهنده روحانی را که سرشار از پاکی و پرهیزکاری باشد نمیشناسی؟ آیا چنین نیست که آفریدگار ترا بعنوان پاسبان و نگهبان آفرینش برگزید و ماموریت جهان را بتو بخشید؟	پس اهورا مزدا فرمود حقایق را از دانش باطنی دانسته (آیا نیست) (حتی) یک اهو (خداوند جان) و نه یک رتو (خداوند روان) از اشا دانسته شده! (که قابل برآوردن آرزوی شما بشود) برای این چه برای شبانی و چه یاوری آفریننده تو را تعیین کرده.
29/7	این سخن اندیشه انگیز خوشبختی افزا، از اهورایی است که: خواستش با راستی هماهنگ است. و اهورامزدا، برای آبادی جهان، آن را به پارسایان آموخته است. ای اندیشه نیک کیست آنکه از تو باشد و براستی مردمان را یاری بخشد؟	سخن افزونی مزدا اهورایی با راستی همگام از برای چارپا آفرید و بفرمانش فراوانی از برای بخورش نیازمندان آن پاک دارد. کیست از تو ای بهمن در میان مردمان آنکه از ما نگهداری کند.	اهوره ی با اشه همکام، این منثره ی فزاینده بهروزی را بیافرید و مزدای ورجاوند، خود ان را برای بهبود جهان و کامراویی درست کرداران، بیاموخت: ای منش نیک! کیست آن که از تست و مردمان را براستی یاری خواهد بخشید؟	اهورا مزدا به سخنان خود چنین ادامه میدهد: این سرود مقدس خوشبنتی افزای از هستی بخش مطلقی است که اراده اش با اشا یکسان است و پروردگار پاک آنرا برای پیشرفت جهان و سعادت مردمان درست کردار نازل فرموده است. پس از کمیمکث اهورا مزدا باز به سخنان خود ادامه میفرماید: ای وهومن، کیست آن نجات دهنده ای که تو در نظر داری و میتواند مردمان را یاری کند و آنها را از گمراهی نجات بخشد.	این سخن مقدس نیاز اهورا هم اراده با اشا فرموده شد و مزدا (پیمان کرد) که از شیرینی مادرگیتی (همه نیکان را بهره مند خواهد نمود)، (پس به وهومن متوجه شده فرمود) آیا تو کسی را در نظر داری که به میرندگان (آدمیزاد) یاری نماید.
29/8	من تنها یکی را میشناسم که به آموزش ما گوش فرا میدارد، و او، زرتشت اسپنتمان است، و تنها او است که میخواهد سروده ستایش مزدا و راستی را به مردمان برساند. پس ما به او، شیوایی و دلپذیری سخن میبخشیم.	بهمن گوید یگانه کسی که اینجا من شناخته کسی که آیین ما شنیده زرتشت سپیتمان است، این مزدا که اندیشه ما و اندیشه دین راستین بگستراند، از اینرو با و گفتاردلپزیر دادیم.	یگانه کسی که من در اینجا میشناسم که به آموزش ما گوش فرا داده، زرتشت سپیتمان است. تنها او خواهان آن است که سرودهای ستایش مزدا و اشه را به گوش مردمان برساند. هم از این روست که او را گتاری شوا و دلپذیر داریم.	یگانه کسی که بدستورات الهی گوش فراداد و من او را خوب میشناسم همانا زرتشت اسپنتمان است. تنها اوست که خواستار آموزش آئین راستی و سرودهای ستایش مزدا است، نابر این باو شیوالی بان خواهیم بخشید.	یکی در اینجاست که او را میشناسم (آشناست بمن) و او تنها کسی است که فرمان ما را (به توجه) شنیده. (و او) اسپیتاما زرتشتر است درباره مزدا و اشا او تنها آماده هست (مایل است) که بواسطه سرود ستایش (فرمان ایزدی را) اعلام بکند. بنابر این به او باید شیرینی سخن بخشیده شود (داده شود).
29/9	آنگاه، روان جهان باز خروشید، آیا من باید سخنان مردم ناتوانی را بپذیرم و پشتیبان او باشم؟ مرا براستی آرزوی سردار توانایی بود، کی چنین کسی، با دستهای توانای خود، مرا یاری خواهد کرد؟	آنگاه بنالید گوشورون: که من خشنود شو بآواز ست یک نگهدار، یک مرد ناتوان بجای یک شهریار توانا که آرزوی من است. که خواهد بود آن هنگام که باو یاری زبردست داده شود؟	آنگاه گوشورون برخروشید: آیا من باید به پشتیبانی نارسای مردی ناتوان خرسند باشم و به سخنان او گوش فرا دهم؟ باستی مرا آرزوی فرمانروایی توانا بود. کی فراخواهد رسید که آن زمان که چنین کسی با دستانی نیرومند، مرا یاری دهد؟	آنگاه روان آفرینش با بانگ بلند گوید: آیا من باید بدون چون و چرا پشتیبانی شخص ناتوانی را قبول کرده و بسخنان او گوش دهم؟ براستی مرا آرزوی شهریار نیرومند و توانائی بود. آیا چه وقت چنین شخصی برای یاریم بپا خواهد خواست و با بازوان نیرومند خود مرا حمایت خواهد کرد.	اما آنگاه روان گاو (گیتی) ناله کرد (و گفت) پس من باد این یاور کمزور را به پذیرم (یعنی) سخنان مردی بدون همت در صورتیکه من پیشوای نیرومند میخواستم. هرگاه یکی چنین پدید خواهد شد که هست که به من یاور زیر دست خواهد آورد.
29/10	ای اهورا، از راه راستی و اندیشه نیک، به وی نیرو و توانایی ارزانی دار، تا خانمان آباد و رامش پدید آورد. ای مزدا، من او را برترین آفریده تو میشناسم.	زرتشت گوید: شما ای اهورا، ای اردیبهشت ، ای بهمن بآنان نیرو دهید و آن توانائی که از آن او خان و مان خوب و رامش تواند دادن. من نیز بر این اندیشم، ای مزدا توئی نخستین پدید ارده این.	ای اهوره! ای اشه! اینان را از نیرو و شهریاری مینوی برخوردار کن. ای منش نیک! بدینان آن دهشی را ارزانی دار که خانمان خوب و رامش بخشد. ای مزدا! من نیز او را برترین آفریده تو میشناسم.	ای اهورامزدای اشا به اینها (زرتشت و پیروانش) نیروی معنوی و توانائی بخشید، ای دهومن تو نیز به زرتشت آن را ارزانی دار تا در پرتو آن بجهانیان آرامش و آسایش بخشد- ای دانای بزرگ ما همه او را برگزیده ترین آفرینش و شایسته ترین فرزند تو دانسته و برهبری خویش میپذیریم.	مادر گیتی گفت ای اهورا! به اینها نیروی زندگی به بخش - و ای اشا توانائی و ای وهومن! به او دانش عطا کن تا او ما را بسوی رامش و شادی رهنما گردد. ای مزدا! ما همه او را بصورت بهترین آفرینش تو میپذیریم.
29/11	ای اهورا مزدا، کی راستی و اندیشه نیک و توانایی مینویی به ما روی خواهد کرد؟ کی انجمن مغا، این آیین تو را خواهد پذیرفت؟ اینک که یاوری برای ما رسیده است، ما آمده یاری او هستیم.	کجاست راستی و منش نیک و شهریاری؟ پس مرا شما ای مردم بپذیرید، ای مزدا از رای شناختن مه آیین مغ. ای اهورا، ما راست اکنون یاور از برای بهره مانند شما کسانی ایستاده ایم.	کی اشه و منش نیک و شهریار مینوی به سوی ما خواهد شتافت؟ من شما مردمان را به پذیرش آموزش مگه ی بزرگ فرا میخوانم. ای مزدا اهوره! اکنون که ما را یاوری رسیده است، ما نیز آماده یاری رساندن به کسانی چون شماییم.	روان آفرینش به سخنان خود ادامه میدهد: اشا وهومن و خشتر چه وقت بما روی خواهند آرد؟ کی ای مزدا آئین تو را انجمن مغان خواهند پذیرفت. ای هستی بخش اینک که برای ما یار و مددکار رسیده است ما هم آماده خدمتگذاری هستیم.	کی اشا وهومن و خشتر بشتاب سوی من خواهند رسید. شما ای مزدا برای این آموزش (نو) به مگای بزرگ شناسائی (خود، به بخشید) و ای اهورا اکنون که بما یاری رسید ما برای بندگی به مانند شما صمیمانه آماده هستیم.

نتیجه آنکه بر اساس باورهای هر سه دیدگاه و قرائتی که از زرتشت وجود دارد، زرتشت با تعریف 2 من یک پیامبر بوده است. به نظر میرسد نو زرتشتیان به دلیل فاجعه ای که اسلام به بار آورده است تلاش میکنند تمام باورهای شبیه باورهای اسلامی را از آیین نوینشان پاک کنند، اما کار این افراد چیزی نیست جز تحریف واقعیت و بی صداقتی. روشن است از آنجایی که خدایی وجود ندارد هر کس ادعا کند خدا برای او پیامی فرستاده است و او برگزیده خدا است فردی شیاد و دروغگوست و زرتشت شوربختانه چنین است و باید با این واقعیت ساخت نه اینکه به دلیل بد بودنش آنرا انکار کرد یا خود را به نادانی زد.

آیا زرتشت یک فیلسوف است؟ آیا زرتشت خردگراست؟

برای اینکه ببینیم زرتشت یک فیلسوف است یا نه، طبیعتاً باید فیلسوف را تعریف کنیم. فیلسوف از نظر تحت اللفظی به معنی "خرد دوست" است، اما این تعریف کافی نیست، ما به دنبال معنی مصطلح فیلوسف هستیم نه معنی تحت اللفظی آن.

تعریف فیلسوف- فیلسوف کسی است که فلسفه ورزی (تفلسف، Philosophize) کند.

منظور از فلسفه ورزیدن نیز بسیار روشن است، یک فیلسوف همواره از یک نظر دفاع میکند و نظریاتی را رد میکند، شیوه رد کردن او و دفاع او نیز فیلسوفانه است، یعنی مبتنی بر خرد و منطق و تحلیل ژرف و عقلایی مطالب و بهره گیری از استدلال است. از زرتشت هیچ استدلالی باقی نمانده است، به نگر من آنچه از زرتشت بجا مانده را میتوان به دو دسته تقسیم کرد، یا نوشتارهایی همچون رساله های توضیح المسائل ملایان (مانند وندیداد) یا تذکره ها و ادعیه هایی مانند کتاب مفاتیح الجنان (مانند گاتها)، از کمتر فیلسوفی چنین آثاری تابحال بجای مانده است. یا دستکم اگر فیلسوفی دعانویس و توضیح المسائل نویس بوده است، آثاری فلسفی نیز از او به جا مانده. زرتشت بدون اینکه تلاشی برای اثبات وجود خدا، وجود معاد و پیامبری خویش کند، تنها این ادعاها را مطرح کرده است و این کاری است که پیامبران میکنند نه فلاسفه!  به نظر نمیرسد او هرگز در اثبات چیزی بر آمده باشد، از همین رو است که نام او را تقریباً نمیتوان در هیچ لیستی از فلاسفه یافت. اما نو زرتشتیان تلاش میکنند که نام او را در کنار فلاسفه بیاورند.

حتی برخی پا را فراتر میگذارند و او را یک فیلسوف بیخدا و ماتریالیست مینامند. من هرگز نمیدانم زرتشت چه گفته است که او را ماتریالیست مینامند، زرتشت آشکار ا به جاودانگی و زندگی مینوی در گاتها بارها اشاره کرده است  مثلا:

و هنگامی که گناهکاران به کیفر خود رسند، آنگاه ای اهورا مزدا، شهریاری تو از راه اندیشه نیک، بر آنان آشکار خواهد شد، و آنها خواهند آموخت، چگونه از دروغ برهند و به راستی رو کنند. (سروده سوم 30/8)
و آنها را از زندگی خوب و جاودانه بازداشتید. (سروده پنجم 32/5)
در زندگی مادی و مینویی. (سروده هشتم 43/3)
از پاداش زندگی جاودانه برخوردار میگردد. (سروده یازدهم 46/19)
رسایی و جاودانگی را به من ببخشای. (سروده شانزدهم 51/7)

اگر هواداران ماتریالیست بودن و فیلسوف بودن زرتشت مایلند بدانند یک فیلسوف باستانی ماتریالیست چگونه ماتریالیست بودن خود را نشان میدهد بد نیست برخی از سخنان اپیکور (متولد 341 قبل از میلاد) فیلسوف باستانی یونانی و پدر ماتریالیسم را بخوانند تا تفاوت یک شیاد را با یک فیلسوف ماتریالیست بهتر درک کنند و بفهمند که با زبان باستانی نیز میتوان ماتریلایست بود و با صراحت سخن گفت و خرافات را رد کرد و هرگاه زرتشت نیز فیلسوف و ماتریالیست بود میتوانست همچون اپیکور سخن بگوید:

مرگ از نظر ما عدم است؛ زیرا آن چه (تنی که) طعمه مار و مور میشود و هیچ ادراک حسی ندارد، از نظر ما معنایی ندارد. (22)

یاوه است تمنای چیزی از خدایان که با نیروی خود توان انجامش را داریم. (23)

اگر از طبیعت کائنات هیچ معرفتی نمی داشتیم، بلکه همه وقایع را به اسطوره ها مرتبط میدانستیم، محال بود بتوانیم خود را از اندیشه های

هراس آور به امور مهم برهانیم. از این رو نمیتوانیم بدون معرفت طبیعت، از شادمانی ناب لذت ببریم. (24)

رویا ها و خواب هایمان سرچشمه ای خدایی ندارند، حتی ارزش پیامبرانه هم ندارند، بلکه فقط از رهگذر یورش تصاویر بوجود می آیند. (25)

در مورد خردگرا بودن زرتشت نیز نکات قابل تاملی وجود دارد. زرتشت در گاتها بسیار از واژه خرد استفاده کرده است، اما آیا خردی که زرتشت از آن دم میزند همان خردی است که در خردگرایی از آن یاد میشود؟ کسانی که زرتشت را خردگرا میدانند به همان توصیه های زرتشت برای خرد ورزی اکتفا میکنند. اما زرتشت هرگاه معتقد به خردگرایی بود باید دستکم تلاش میکرد که وجود خدا و معاد را اثبات کند، اما هرگز چنین نکرده است. باید توجه داشت که از خرد (عقل در عربی) در قرآن نیز سخن رانده شده است، مثلاً:

سوره بقره آیه 44:

أَتَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَتَنسَوْنَ أَنفُسَكُمْ وَأَنتُمْ تَتْلُونَ الْكِتَابَ أَفَلاَ تَعْقِلُونَ.

آيا مردم را به نيكى (و ايمان به پيامبرى كه صفات او آشكارا در تورات آمده) دعوت مى‏كنيد، اما خودتان را فراموش مى‏نماييد؛ با اينكه شما كتاب (آسمانى) را مى‏خوانيد! آيا نمی‏انديشيد؟!

باید توجه داشت که در اینجا سخن از عقلانیت مطلق و محض نمیرود، بلکه سخن از عقلانیت مقید است، عقلانیت و خردورزی که نتیجه اش مورد قبول محمد است و آن چیزی نیست جز خداباوری به سبک محمد. زرتشت نیز خرد محض را در کتابش تبلیغ نمیکند او خرد ورزی و اندیشه نیک را هنگامی خردمندانه و نیک میپندارد که به شناخت اهورا مزدا و پیروی از آموزه های او منجر شود، از همین روست که نه زرتشت برای نشان دادن درستی یا نادرستی چیزی استدلالی خردمحور کرده است نه زرتشتیان به شیوه فلاسفه خردگرا هستند و استدلال را تنها ابزار کشف حقایق میدانند. در میان زرتشتیان حتی تقریباً هیچ فیلسوف نامداری نیز وجود ندارد این قوم اگر قرار است پاسدار آنچه زرتشت آموخته است باشند هرگز خردگرا نیستند بلکه افرادی کاملاً دین خوی و متحجّر هستند که باورهایی بسیار عجیب و غریب و خرافی دارند.

دسته ای را باور بر آن است که زرتشت آموزگار بسیار بزرگی بوده است و چیزهای بسیار با ارزشی را به بشر آموخته است. منظور این افراد معمولاً همان گفتار نیک، کردار نیک، پندار نیک، راستی، درستی و چیزهای خوب دیگری است که زرتشت آدمی را بدانها سفارش کرده است. مطلبی که بسیار اهمیت دارد و باید مد نظر قرار گیرد این است که این عبارتها و واژه ها بسیار کلی هستند و در سرتاسر جغرافیا و تاریخ بشری نمیتوان کسی را یافت که معتقد باشد آدمی باید گرایش به گفتار بد، کردار بد، پندار بد، کژی، نادرستی و چیزهای بد گرایش داشته باشد. حتی منفور ترین افراد تاریخ همچون هیتلر نیز هرگز کسی را دعوت به بدی نکرده اند، بلکه آنان نیز دعوت به نیکی میکردند اما نیکی را به شیوه خود تعریف میکردند و نیکی آنها از نگر ما بدی است. محمد نیز بارها مرم را به عمل صالح که همان کردار نیک است دعوت رده است، آیا این کار محمد دارای ارزش بسیار بالایی است؟ آیا اگر زرتشت و محمد چنین نمیکردند، آدمی نمیفهمید که کار نیک نیک است؟ آیا شاهکار زرتشت این است که گفته است خوب خوب است و بد بد است؟ بنابر این فراخواندن آدمها به نیکی کار چندان با ارزشی نیست، مگر میشناسید کسی را که آشکارا مردم به بدی فرا بخواند؟ همه آدمها میدانند که نیکی قهراً نیک است و نیکی کردن نیز قهراً کاری نیک است.

اما آنچه در این باب ارزشمند است و فلاسفه و خیر خواهان بشر بدان پرداخته اند تعریف این مفاهیم، بررسی چیستی و چگونگی آنها، نظریه پردازی برای گسترش نیکی و غیره است، برای نمونه ایده جمهوریت خود از ایده هایی است که فلاسفه آنرا آفریده اند تا نیکی را گسترش دهند و اینگونه با حاکمیت فردی که مادر فساد و تبهکاری است ستیزیده اند. به نظر نمیرسد زرتشت به غیر از خداباوری و باور به معاد و غیره برنامه و نظام فکری درست و ارزشمندی را برای گسترش نیکی آفریده باشد. سخن زرتشت که خود نیز یک روحانی درباری بوده است مانند سایر سخنان روحانیون ادیان است، که نیکی را بهانه خود میکنند و به مردم میگویند که نیک باشند اما نیکی را بر اساس تعالیم دینی خود معرفی میکنند.

آیین زرتشت نه تنها برنامه سودمند و مفیدی برای بشریت نیاورده است، بلکه بر اساس نظر بسیاری از پژوهشگران ریشه بسیاری از خرافات و حماقت های دینی که در سایر ادیان از جمله ادیان ابراهیمی نیز وجود دارد از آیین زرتشت ریشه میگیرند، و پیکره بشریت در طول قرون چه زخمهای سهمگینی را از آنچه زرتشتیان افتخار میکنند که بنیانگذار آن بوده اند، یعنی توحید و یکتاپرستی خورده است و این بیماری فکری همچنان در این دوران بشر را می آزارد. من گمان میکنم هرگاه تعصبات نژادی و احساسات را کنار بگذاریم خواهیم دید که آیین زرتشت پایه بسیاری از مشکلاتی است که سایر ادیان جهان با استفاده از باورهای زرتشتی برای بشریت بوجود آورده اند. من معتقد نیستم که ما مسئولیت کردار پیشینیانمان را بر گردن داریم، اما هرگاه چنین بود، باید از مردمان جهان از بابت داشتن زرتشت و کردار او پوزش میخواستیم.

آیا زرتشتی گری یک دین است؟

برخی از نو زرتشتیان میگویند زرتشتی گری یک دین نیست، یک شیوه زندگی کردن یا یک فلسفه است، اما در گاتها به روشنی به این اشاره شده است که آیین زرتشت یک دین است:

مدیوماه اسپنتمان، که با دانش دین، در راه زندگی مینوی کوشاست. (سروده شانزدهم 51/20)

اما برای پاسخ به این پرسش بد نیست ابتدا دین را تعریف کنیم. برخی باور دارند که دین خود واژه ای فارسی است، دهخدا دین را اینگونه تعریف کرده است:

دین - کیش ، مله - طریقت - شریعت - مقابل کفر. در سانسکریت و در گاتها و دیگر بخشهای اوستا مکرر کلمه دئنا آمده است و در گاتها بمعنی کیش و خصائص معنوی تشخیص معنوی و وجدان بکار رفته است و به معنی اخیر دین یکی از قوای پنجگانه باطن انسان است. اما در عربی از ریشه دیگر و ماخوذ از زبانهای سامی است و تازیان این کلمه را مع الواسطه از زبان اکدی گرفته اند و در زبان اخیر کلمات دنو، و دینو قانون و حق داوری است و دنو بمعنی حکم کردن و دیه نو به معنی قاضی است. در عبری و آرامی دین و دیان از آرامی وارد زبان عربی شده است. لغتنامه دهخدا ج 24 برگ 272.

اما ما بازهم بدنبال تعریف لغوی نیستیم بلکه بدنبال تعریف اصطلاحی دین هستیم. معنی مصطلح دین از این قرار است:

تعریف  دین- دین مجموعه باورهایی سازمانیافته مرتبط با یکدیگر است که گاهی برخی از این باورها مبتنی بر ایمان است و در مورد پیدایش و سرانجام آدمی نظریاتی دارد. باورهای دینی سرانجامشان به عمل ستایش و پرستش و گاهی تقدیس می انجامند.

حال با توجه به این نگر، آیا آیین زرتشت یک دین است؟ روشن است که آیین زرتشت باورهایی مبتنی بر ایمان دارد، مثلاً باور به وجود خدا، باور به وجود آخرت، باور به آفرینش و غیره باورهای کاملاً غیر علمی و غیر عقلی و مبتنی بر ایمان هستند. گاتها همچنین در مورد سرانجام آدمی توضیحاتی داده است و نظریه قیامت و جاودانگی را مدعی شده است، در مورد آفرینش نیز به کوتاهی سخن گفته است، اما آنچه میماند و از اهمیت خاصی برخوردار است این پرسش است که آیا در آین زرتشت پرستش نیز وجود دارد؟ پاسخ مثبت است، گاتها بارها به عمل نماز خواندن، ستایش و پرستش اهوره مزدا اشاره کرده است، برای نمونه:

با دستهای برافراشته و خواهان شادمانی به تو نماز می اورم (سروده یکم 28/1)

با دستهای برافراشته، اهورا را ستایش میکنیم. (سروده دوم 29/5)

زرتشت روحانی درباری بوده است. (سروده یکم 28/7)

پس ای مزدا، تو را میپرستم و از تو میخواهم... (سروده ششم 32/4)

با نماز به تو به جا می آوریم و نیاز تو میکنیم، باشد که همه مردمان.... (سروده هفتم 34/3)

با ستایش ها و نیایش ها، روی به اهورا مزدا می آورم. (سروده دهم 45/8)

پرستنده ات را رهایی بخش. (سرود شانزدهم 51/2)

مزدا را نیایش کنید. (سروده هفدهم 53/2)

کسانی که از روی راستی بهترین پرستشها را بجای می آورند. (سروده شانزدهم 51/22)

بنابر این روشن است که برخلاف ادعای نو زرتشتیان، زرتشتی گرایی مصداق کامل یک دین است و با تعریف من از دین میخواند و تنها یک فلسفه همچون باقی نظریات فلسفی که فلاسفه آنها را مطرح کرده اند نیست. آیین زرتشت دارای شریعت بسیار عقب مانده، ضد زن، ضد بشر و خرافی است که زرتشتیان سنتی بدان باور دارند اما نوزرتشتیان آنرا انکار میکنند و میگویند که تنها گاتها نوشتارهای اصلی زرتشت است، و باقی نوشتارهای زرتشت تحریف شده اند، از این رو من نیز تنها به گاتها اکتفا میکنم که علاوه بر رد آیین زرتشت، نو زرتشتیان را نیز رد کرده باشم.

نتیجه گیری:

در این نوشتار آنچه تلاش به اثبات آن کرده ام این است که

نتیجه 1- گاتها وجود خدا را تایید میکند.

نتیجه 2- زرتشت ادعای پیامبری کرده است.

نتیجه 3- زرتشتی گری یک دین است.

نتیجه 4- زرتشت یک شیاد است.

حال از جناب آقای هوشمند نیز انتظار دارم به روشنی و صراحت ابتدا اعلام دارند که کدام یک از نتایج بالا را میپذیرند و کدام را رد میکنند. و در درجه بعد از ایشان انتظار دارم بصورت مستدل و مستند و به دور از عواطف و احساسات به نقد و رد ادعاهای مطرح شده در این نوشتار بپردازند.

منابع:

1) مثلاً خاتمی گفته است "همه ما ریشه زرتشتی داریم" ، "زرتشت یک پیامبر است، اوستا کتابی الهی است" و امام علی با استناد به قرآن  جان زرتشتیان را نجات داده است +، رئیس دفتر او نیز در مراسم نیایش زرتشتیان شرکت کرده است +++++++ و این هر سه آخوند هستند.

2) نگاه کنید به Concise Oxford English Dictionary و Merriam-Webster Collegiate® Dictionary مدخل شارلاتان Charlatan.

3) اوستا کهن ترین سرودهای ایرانیان، گزارش و پژوهش جلیل دوستخواه، انتشارات مروارید ، چاپ دهم تهران 1385، پوشینه نخست برگ 52

4) این نوشتار بر روی تارنمای رسمی انجمن زرتشتیان جهان منتشر شده است. +

5) این نوشتار نیز بر روی تارنمای رسمی انجمن زرتشتیان جهان منتشر شده است. +

6) این نوشتار بر روی تارنمای رسمی  زرتشتیان کالیفرنیا آمده است. +

7) این نوشتار در تارنمای یتااهو، آمده است +

8) شاهنامه فردوسی، به کوشش سعید حمیدیان، متن کامل بر اساس چاپ مسکو، نشر قطره، چاپ هفتم، 1385، سخن دقیقی، برگ 647. +

9) فرهنگ فارسی معین، متوسط، چاپخانه سپهر، موسسه انتشارات امیرکبیر، چاپ 13 ام، تهران 1378، پوشینه پنجم برگ 648.

10) Mary Boyce, Zoroastrians: Their Religious Beliefs and Practices London: Routledge and Kegan Paul, 1979, p. 1

11) Zoroaster, the Prophet of Ancient Iran, Elibron Classics, Adamant Media Corporation 2005 New York

12) Teachings of Zoroaster and the Philosophy of the Parsi Religion,Kessinger Publishing (February 1998) S. A. Kapadia, P. 16

13) Life And Teachings of Zoroaster the Great Persian,Kessinger Publishing 2005, Loren Harper Whitney.

14) The Zoroastrian Faith: Tradition and Modern Research, McGill-Queen's University Press (December 1993), S. A. Nigosian.

15) In Search of Zarathustra: The First Prophet and the Ideas That Changed the World,Knopf; 1 Amer ed edition, 2003, by Paul Kriwaczek.

16) گاتها، سرودهای مینوی زرتشت، گزارش دکتر حسین وحیدی، چاپ دوم 1381، انتشارات امیرکبیر، برگ 45.

17) همانجا برگ 15 تا 20.

18) گاتها، کهن ترین بخش اوستا، دو گزارش از ابراهیم پور داود، انتشارات اساطیر، چاپ دوم 1384، تهران برگ 442 تا 448.

19)  اوستا کهن ترین سرودهای ایرانیان، گزارش و پژوهش جلیل دوستخواه، انتشارات مروارید ، چاپ دهم تهران 1385، پوشینه نخست برگ 10 تا 13

20) گاتها یا سرودهای آسمانی زرتشت، برگردان به فارسی روان، موبد فیروز آذرگشتاسب، موسسه فرهنگی و انتشاراتی فروهر، چاپ دوم 1379 تهران برگ 31 تا 34.

21) گات ها، سرودهای زرتشت، ترجمه و تفسیر پروفسور عباس شوشتری، موسسه فرهنگی و انتشاراتی فروهر،، چاپ دوم 1379 ، تهران، برگ 25 تا 32.

22) اپیکور-بزرگان اندیشه، گردآوری و برگران، علی عبداللهی، نشر مشکی، تهران 1383، برگ 6

23) همانجا، برگ 10

24) همانجا، برگ 11

25) همانجا، برگ 27

توسط : آرش بیخدا

آپریل 2007

http://www.zandiq.com/articles/0000000115.shtml