جستجويی بی‌نتيجه

آية 11 سورة انعام مي‌گويد:

«قل سيروافي‌الارضثمانظروا كيف كان عاقبت المكذبين. » يعني: «بگو: در زمين بگرديد،آنگاهبنگريد كه فرجام تكذيب‌كنندگانچگونه بوده است.»

در اين آيه ـ كه عيناً و يا مضموناً بيش از سي بار در قرآن تكرار شده است ـ خداوند مردم را دعوت به كاري لغو و بيهوده مي‌كند. زيرا جستجو در زمين و گردش در اقطار عالم، به هيچ وجه نمي‌تواند نتيجه‌اي روشن و قطعي در مورد عاقبت‌ كافران، مشركان و ملحدان و…داشته باشد. باور نمي‌كنيد؟! به اروپا و استراليا و نيوزيلند و كانادا و ژاپن سفر كنيد و زندگي مردم آن كشورها را _ که به اعتقاد مسلمانان کافر و فاسقند _ با زندگي مردم عراق، پاكستان، ليبي، مصر، افغانستان، هند، سودان و…مقايسه كنيد. اگر به نتيجه‌اي رسيديد، به ما هم بگوييد! در همان شهر و دياري كه زندگي مي‌كنيد، زندگي و مرگمؤمنان و كافران را مقايسه كنيد (البته اگر تشخيص قطعي مؤمن و كافر امكان‌پذير باشد!) كدام نتيجة روشن و قطعي كه بتوان آن را به صورت قاعده‌اي بيان كرد‌، عايدتان مي‌شود؟ كاوش در تاريخ ملل و اقوام گذشته نيز ما را به نتيجه‌اي روشن در اين مورد نمي‌رساند. تنها چيزي كه در اين جستجوها بدست مي‌آيد، كشف اين واقعيت است كه همة آدميان (پادشاه و رعيت، مؤمن و كافر، مسلمان و غيرمسلمان و…) روزي بايد تسليم مرگ شوند، همين و بس. پيداست كه رسيدن به چنين نتيجه‌اي به هيچ وجه مستلزم گردش در زمين و زمان (تاريخ و جغرافيا) نيست. داستانهاي قرآن در مورد نزول عذاب الهي بر كافران و ملحدان و مشركان نيز در جستجوهاي زميني و زماني مؤيدي قطعي نمي‌يابد. ممكن است در كاوش‌هاي باستان‌شناسي به عنوان مثال، معلوم شود كه فلان شهر يا روستا در اثر زلزله‌اي سهمگين به زير خاك فرو رفته است. اما هرگز معلوم نمي‌شود كه آيا مردم آن ديار اهل كفر و شرك و فسق و فجور بوده‌اند، يا انسان‌هايي مؤمن و نيكوكار و يا تركيبي از هر دو؛ و آيا اين زلزله عذابي الهي بوده است يا صرفاً حادثه‌اي طبيعي. فراموش نكنيم كه حوادث و فجايع طبيعي (مانند سيل و طوفان و زلزله) در تمام طول تاريخ و در همة مناطق زمين و براي همة‌ اقوام و ملل از هر دين و مذهب و آييني رخ داده و مي‌دهد و در همة موارد نيز تر و خشك را با هم مي‌سوزاند. بنابراين براي رسيدن به نتيجه‌اي روشن و قطعي در مورد سرنوشت كافران و مشركان و مخالفان پيامبران راهي وجود ندارد و توصيه به گردش و سير و سفر در زمين و زمان (تاريخ و جغرافيا) براي يافتن پاسخ اين سؤال، حواله كردن به ناكجاآباد است.






هیچ نظری موجود نیست: