خلاصه کتاب: تشیع و قدرت در ایران (3) [پیشینه قزلباشان مریدان صفویان]

بخش 1 شیعه صفوی و پیدایش آن
ص9
قزلباش عامل گسترش شیعه صفوی
مذهب شیعه در سال 1500 میلادی در ایران رسمیت یافت
مذهب شیعه به زور و ضرب شمشیر به سنیان ایران تحمیل شد.
سربازان صفوی ها ترکهای قزلباش بودند که مرید صوفیان صفوی بودند.
علت ارادت قزلباشان ترک به صفوی ها :
در سال 1402 میلادی تیمور لنگ از عثمانی با تعداد زیادی ترک اسیر شده برمگشت به دیدار شیخ علی صفوی میرود و او از تیمور می خواهد ترک ها را آزاد کند. تیمور چنین می کند و آنان خود را مدیون وی دیدند و مرید صفوی ها میشوند. (برخی مورخین به این روایت تردید دارند.)

پیشینه تاریخی قزلباشان
آنان از اقوام ترک آسیای مرکزی بودند. ترکان در ابتدا غلامان و کنیزان حکام ایرانی و عرب بودند. کنیزان ترک در زیبایی و غلامان در جنگاوری شهرت داشتند لذا برده هایی گران قیمت بودند.

ترکان رفته رفته لیاقت نشان دادند و به کارهای لشکری و کشوری دست یافتند و صاحب مقامات بالای حکومتی شدند و بر ضد اربابان خود که حکام ایرانی و عرب بودند اقدام کردند (حدود 900 تا 1100 میلادی) و سلسله های غزنوی و سلجوقی پدیدار شدند.

سلجوقیان
آل سلجوق نفوذ معنوی و فرهنگی قابل توجهی بر ایران و دیگر کشورهای منطقه داشتند. حکومت سلجوقیان یک کشور بزرگ شامل کشورهای افغانستان و ترکمنستان و ازبکستان و قفقاز و ارمنستان و آذربایجان و ایران و ترکیه و عراق و سوریه و اردن امروزی میشد. اما بین سلجوقیان جنگ شد و سه حکومت سلاجقه عراق، سلاجقه شام، و سلاجقه آسیای صغیر پدیدار شد.

از اتابکان تا خوارزمشاهیان

با افول سلجوقیان اتابکان که معلم های شاهزاده های سلجوقی بودند قدرت گفتند و سپس ترکان خوارزمشاهی قدرت را از اتابکان گرفتند و در این جنگها مردم بدبخت ایران همش در معرض جنگ و کشتار و غارت بودند.

ترکان خوارزمشاهی مثل دیگر ترکها کشتار و ویرانی به ایرانیان هدیه دادند و سپس با قتل تجار و سفرای مغول که برای دوستی با ایران آمده بودند، جنگجویان مغول را به ایران کشاند، ترکها در برابر مغول ها فرار را بر جنگ ترجیح دادند و بخشی هم به سپاه مغول پیوتند در غارت و قتل ایرانیان شریک شدند و این فاجعه حمله مغول بود که همه از آن خبر دارید.

آناتولی پناهگاه ترکان فراری
حاکم سلجوقی آناتولی (ترکیه امروز) مطیع مغولان شد و از حمله مغول در امان ماند. مازندران نیز به دلیل کوه های بلند از دست مغول ها ایمن ماند. ترک های فراری ایران به سمت مازندران و آناتولی رفتند وبیشترشان رفتند آناتولی.
گروهی از این ترکان نیز به خدمت خاندان صفوی درآمدند و بعدها لقبشان قزلباش شد. هسته اصلی ترکان قزلباش مرید و فدایی صفوی ، هفت قبیله بودند:
1) شاملو
2) روملو
3) استاجلو
4) تکه لو
5) افشار [نادرشاه از این قبیله بود؟]
6) قاجار (سلسله قاجار از این قبیله بودند)
7) ذوالقدر
ص15



...





هیچ نظری موجود نیست: